6 Mart 2009 Cuma

Vuslatın ihtişamı hayallerinde kaldı

Büyük aşkı Adnan Menderes’e yazdığı mektupta hem özlem hem sitem vardı ama en çok da aşk... “Sizinle öyle bölünüyorum ki, bir bedenden bir bedene göç eden sevgililer gibiyim. Yüreğimin her hücresinde ilhamını sizden almış heyecan ve teselliler var. Her biri talihli bir cenin gibi büyüyor içimde.”


1948 yılında kapılarını açan Ankara Opera ve Tiyatro Binası’nın ilk solistiydi Ayhan Aydan. Adnan Menderes’in büyük aşkı. Cesur, yetenekli, güzel kadın. Geçen hafta hayata gözlerini kapayan Aydan, kimseyle paylaşmadığı anıları, yozlaştırmayıp kendine sakladığı duygularıyla yüceldi pek çok insanın gözünde. Ve de herkesin Menderes’i ‘sabık başvekil’ diyerek aşağıladığı dönemde tanık olarak çağrıldığı duruşmada ‘Ben onu çok sevdim, ondan çocuk sahibi olmak istiyordum’ deme yürekliliğini gösterebilmişti. 2 yıl önce Can Dündar’a verdiği demeçlerden belli olduğu üzere mağrur bir kadınmış Ayhan Aydan. Aşkının arkasında durmuş sonuna dek. Boynunu bükmemiş, sabık bir başbakanı, güçlü bir devlet adamını değil, mektubunda hitap ettiği gibi ‘Adnan’ı sevmiş besbelli. Ki bir yandan, normal şartlarda bu tip ilişkileri pek de hoş karşılamayacak olan Türk halkı Ayhan Aydan’ı aşkına sahip çıkan kadın olarak hatırlamış her zaman. Adnan Menderes’in oğlu Aydın Menderes bir röportajda “Ayhan Aydan Hanım’ın mahkemede verdiği dürüst ifade ve Menderes’e olan sevgisine sahip çıkması son derece ibret oldu. Kendisini yücelten bir olaydır. Bütün Türk milleti takdir etmiştir. Ben de takdir ettim. Ailem de takdir etmiştir. Başka türlü düşünmek ve hissetmek bana göre mümkün de değildir” demiş. Bunu söylemek kolay değil. Hele hele babasının sevgilisi hakkında bir insanın kolay kolay söyleyebileceği bir şey değil.

Türkiye’nin ilk operasının solisti

Ayhan Aydan, Ankara Opera Binası’nın açılışında sahneye konan Ahmet Aydan Saygun’un Kerem operasında 1. sahnede solist olarak sahneye çıkmıştı 2 Nisan 1948’de. 3 Mart 1949 tarihi ise Atina'da sahnelenen Madame Butterfly temsilinde başrolü oynayan soprano Ayhan Aydan’ın kazandığı büyük başarıyla hatırlanıyor. Ayhan Aydan, 1944’te Ankara Devlet Konservatuarı Yüksek Opera Bölümü'nden mezun olmuş. Hocası Carl Ebert, Aydan'ın Mozart'ın ‘Figaro'nun Düğünü’ operasındaki Susanna rolü ile gerçek opera sanatçılığı dünyasına attığı ilk adımdaki başarılarını, Smetana'nın ‘Satılmış Nişanlı’ operasındaki Marjenka ve Puccini'nin ‘La Boheme’ operasındaki Mimi rolleri izlemişti. Ebert, festivalin savaştan sonraki ilk sezonunda Ayhan Aydan'ı Mozart'ın ‘Figaro'nun Düğünü’ operasındaki Susanna rolü için Glyndeboune'a götürüp genç Türk sopranosunun eline dünyaya açılması için gerekli anahtarı vermiş ancak Aydan gitmemiş ya da gidememiş.

BENDE BIRAKTIĞINIZ TESİR...

Yılmaz Karakoyunlu ‘Yorgun Mayıs Kısrakları’ romanında Adnan Menderes ile o zamanki soyadıyla Ayhan Alnar’ın 1951 yılındaki tanışmalarını şöyle anlatıyor: “Adnan Bey 14 Mayıs 1950’de iktidara gelip başbakan olduktan 7 ay sonra Ayhan Hanım’ı dönemin Ziraat Bankası Genel Müdürü Mithat Dülge’nin evindeki bir davette ilk kez gördü. Görür görmez de bu güzel, çekici sopranoya çarpıldı.
Yanındaki Rıfat Kadızade’ye ‘Kim bu genç kadın’ diye sordu. 25 yaşındaki bu güzel kadının Mithat Bey’in yeğeni olduğunu öğrendi ve hiç beklemeden Ayhan Hanım’ın yanına gitti.
- Demek Mithat Bey’in yeğenisiniz?
- Ben Ayhan Alnar’ım efendim! Hasan Ferit Bey’in (Alnar) eşiyim. Müsaade ederseniz eşimi takdim etmek isterim.
- Daha sonra bir gün kendisiyle mutlaka ve etraflı bir görüşme yapacağım. Benim için önemli olan sizsiniz.
Sonra genç kadının koluna girerek soğuğa aldırmadan onu bahçeye çıkardı.
- Bende bıraktığınız tesirin değerini anlatmak isterim. Zannederim heyecanınız biraz sizi yoruyor.
- Sanırım asıl heyecan sizde efendim... Üzüldüm! Ben de sizin bıraktığınız tesiri fark etmenizi çok isterdim. Lütfen ilk günden beni yanıltmayınız.”
Adnan Bey’le Ayhan Hanım’ın aşkı kısa bir süre sonra başlamıştı bile, çiçekler gönderiliyor, Ankara sokaklarında uzun yürüyüşler yapılıyordu.

BEBEK DAVASI

İlişkileri boyunca üç kez hamile kalmış Ayhan Aydan. Çok istemiş bir çocuk doğurmayı Adnan Menderes’ten. Duruşmada da dile getirmiş bunu: “Menderes’i 1951’de tanıdım ve kendisini çok sevdim. Bütün emelim ondan bir çocuk yapmaktı. Maalesef muvaffak olamadım.” İlk iki hamileliğinde bebeğini düşürmüş Aydan. Üçüncüsünde ise erken gelmiş dünyaya bebek. Ve sadece 8 saat yaşayabilmiş. Bu durum kamuoyuna ‘Adnan Menderes, Ayhan Aydan’dan doğan çocuğunu öldürdü’ olarak yansımış. Daha sonra Yassıada Davası’nda ele alınmış bu olay. Bebek Davası olarak günlerce yazılmış, çizilmiş. Duruşmaya tanık olarak çağrıldığında Aydan mahkeme başkanı tarafından oldukça rencide edilmiş. Hem imalar, hem de direkt olarak. Kadın hastalıklarından tutun da, özel mektuplarına kadar her şey ortaya dökülüp saçılmış. Bunlara rağmen duruşunu bozmamış Aydan. Sakin sakin yanıtlamış kendisine sorulan soruları.

NE ÇARE Kİ YOKSUNUZ!

Yılmaz Karakoyunlu’nun romanında Ayhan Aydan’la Adnan Menderes arasındaki mektuplaşma gerçekten de aşklarının hiç de hafife alınmayacak gibi olduğunun bir kanıtı. Belki de kavuşmuşlardır artık...

“Efendim!
Sizinle öyle bölünüyorum ki, bir bedenden bir bedene göç eden sevgililer gibiyim. Yüreğimin her hücresinde ilhamını sizden almış heyecan ve teselliler var. Her biri talihli bir cenin gibi büyüyor içimde. Sizden binlerce sevgili yarattığım bir cennetteyim. Endişeler cehennem gibi bedenimi sarıyor. Buz taşlarından yapılmış madalyon gibi eriyorum. Birden hayaliniz geliyor gözlerimin önüne... Vaat ettiğiniz vuslatın ihtişamıyla dolduruyorum boşlukları. Ne çare ki yoksunuz...
Sevgiyle..
Efendim...
Sizin için Ayhan”

Menderes’in cevabı
“Ayhan,
Mektubunda küçük fakat derinlikli bir sitem oku var... Bu sitem, öyle kaşlardaki gergin bakışın mızraklarını değil, dudaklardaki tebessümün çizgilerini germiş. Gözlerim hâlâ açık, uyumam imkansız; çünkü seni özlemek gözlerimle başlıyor. Offf! Çarşambayı beklemek ne kadar zor...”

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder